współczesne kierunki pedagogiczne

Współczesne kierunki pedagogiczne

05.10.09

Cele:

1. Orientacje we współczesnym stanie teorii koncepcji pedagogicznych w zakresie głównych nurtów teoretycznych i najnowszych trendów w wychowaniu.

2. Genealogia współczesnej teorii i koncepcji edukacyjnych.

3. Orientacje w wybranych ideologiach wychowawczych XX w.

Kotłowski Karol (1910-1988), pedagog i historyk wychowania, profesor Uniwersytetu Łódzkiego, 1970-1972 dziekan Wydziału Filozoficznego tej Uczelni. 1970-1975 kierownik Instytutu Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu Łódzkiego. W zakres zainteresowań naukowych Kotłowskiego wchodziły zagadnienia związane z historią oświaty, wychowanie rodzinne i pedagogika porównawcza.

Ważniejsze prace:

Szkoła angielska po II wojnie światowej (1960),

Podstawowe prawidłowości pedagogiki (1964),

Problemy wychowania w rodzinie (1966),

Filozofia wartości a zadania pedagogiki (1968),

O pedagogicznym kształceniu rodziców (1968),

Aksjologiczne podstawy teorii wychowania moralnego (1976).

J. Chałasiński był jego prekursorem, nauczycielem Sergiusz Hessen, praca magisterska w 1947 i został asystentem w katedrze szkolnictwa, 2 lata później praca doktorska „O wychowaniu ludów pierwotnych”. Po śmierci Hessena był adiunktem od 1958 kierował katedrą pedagogiki a w latach 70 zakładem teorii wychowania.

W 1977 prof. Zwyczajny zainteresowania naukowe od historii wychowania i doktryn pedagogicznych przez współczesną pedagogikę porównawczą, oświatę dorosłych i najważniejsza pedagogika ogólna i teoria wychowania.

Kariera naukowa (cechy)

1. Śmiała krytyka naukowców za ich prosowiecką służalczość i pseudonaukowy żargon

2. Dystansowanie się do pedagogiki empirycznej wpisującej się w ideologiczne założenia władzy.

3. Próba powiązania wielkiej humanistyki Hessena z koniecznością kształcenia refleksyjnych nauczycieli w zniewolonej Polsce.

Wg Kotłowskiego wychowanie należy do najbardziej złożonych działań człowieka, jest to oddziaływanie na drugą ludzką świadomość w celach wychowawczych.

Działalnością wychowawczą nazywamy tylko takie działanie, które ma na celu rozwój osobowości dziecka przez włączenie go w służbę uznawanych przez społeczeństwo wartości odróżnia 4 pojęcia podstawowe:

1. Akt pedagogiczny

2. Fakt pedagogiczny

3. działanie pedagogiczne

4. proces pedagogiczny

Akt pedagogiczny to każda świadoma czynność człowieka zorientowana na jakiś cel wychowawczy, jest czymś dynamicznym dzięki swej normatywności a wszystkie akty o celach poza wychowawczych przykładowo reklama nie są aktami pedagogicznymi, choć wpływają na osobowość. W strukturze aktu pedagogicznego są zawarte następujące działania wychowawcy:

- analiza istniejącej sytuacji wychowawczej

- refleksja nad sytuacją pod kątem określonego celu wychowawczego

- obmyślenie sposobu postępowania prowadzącego do osiągnięcia tego celu

- sam czyn wychowawczy mający na celu wywołanie por zadanych zmian w psychice wychowanka, bądź kolektywie (grupie) czy społeczeństwie, czyli tworzenie nowej sytuacji wychowawczej.

Działanie pedagogiczne to ciąg powiązanych ze sobą i ukierunkowanych na jakiś cel aktów pedagogicznych w trakcie którego obiekt tych oddziaływań doświadcza świadomie określonych bodźców co wpływa na modyfikację jego postępowania.

Proces pedagogiczny (wychowawczy) jest to współdziałanie świadomości przedmiotu i podmiotu dla osiągnięcia wyznaczonego celu pedagogicznego. Te zmienione stany świadomości i czyny wywołane przez nie prowadzą do wytworzenia się nowych sytuacji wychowawczych i te sytuacje stają się podstawą dla nowych aktów pedagogicznych. Efektem pojedynczych aktów wychowawczych lub procesów wychowawczych są fakty pedagogiczne na które składają się:

- pożądane stany świadomości wychowanka

- oparte na nich działania wychowanków

- nowe sytuacje wychowawcze

Wychowanie jest skomplikowanym procesem po obu stronach występują świadome podmioty mające wolność wyboru i nie zawsze skłonne do podporządkowania się celom wychowania.

Pedagog ma małą możliwość wywołania pożądanych zmian w świadomości wychowanka, gdyż nie posiada środków, które by pozwoliły kontrolować przebieg zmian.

Jeszcze mniejszy wpływ ma pedagog na procesy i prawa społeczno-historyczne, trudno również określić cele  wychowawcze nie ma przy tym jednoznacznych kryteriów. Przy określeniu dobra nie ma określonych kryteriów wg których można wartościować określone cele. Pedagog działa na podstawie haseł i wskazówek, które przy głębszej analizie okazują się niepewne. Pewne wartości, wskazówki o których mówimy mogą okazać się hipotetyczne. Więc pedagogika może formułować sądy probabilistyczne, czyli takie które są rezultatem skumulowanego doświadczenia wychowawcy będącego wyznacznika reakcji (oceny) wychowanka na dany bodziec.

Jeżeli wychowanek

S ------R  ------ R1

S bodziec

R zmienna pośrednicząca do których zaliczamy warunki różnicujące reakcje na ten sam bodziec

Jeśli wychowawca będący bodźcem przy zachowaniu  danych warunków działa na jednostkę lub na zbiorowość to u większości wychowanków nastąpi reakcja R aczkolwiek zdarzą się inne sposoby reagowania.

Oprócz celowych aktów pedagogicznych w procesie wychowawczym także występują oddziaływania intuicyjne, które są podświadomą syntezą znanych sposobów wychowawczych lu...