pedagogika

Metody badań pedagogicznych

Klasyfikacja wg T. Pilcha

sondaż- jest sposobem gromadzenia wiedzy o atrybutach strukturalnych i funkcjonalnych oraz o zjawiskach społecznych, opiniach i poglądach

monografia- to metoda badań, której przedmiotem są instytucje wychowawcze lub jednorodne zjawiska społeczne, prowadząca do rozpoznania struktury instytucji, zasad i efektywności działań wychowawczych

eksperyment- jest metodą naukowego badania określonego wycinka rzeczywistości wychowawczej

metoda indywidualnego przypadku- polega na analizie jednostkowych losów ludzkich uwikłanych w określone sytuacje wychowawcze lub na analizie konkretnych zjawisk

Klasyfikacja wg Łobockiego obserwacja, eksperyment, testy ,socjometria, ankieta, wywiad i rozmowa, analiza dokumentów arkusze, dzienniki obserwacji

Klasyfikacja Konarzewskiego

Pojęcie schematu badawczego każde badanie można rozpatrywać na dwóch poziomach:

- poziom koordynacji, czynności badacza (myślenie strategiczne), schemat

- poziom konkretnych czynności (metody badawcze)

Schematy badawcze rodzaje: eksperyment, badania przeglądowe, etnografia ,studium przypadku, badania porównawcze

Trzy metody wg. Konarzewskiego  dobór próby,  metody zbierania danych, metody analizy danych

pajdocentryzm w wersji humanistycznej (zorientowany na radykalną zmianę)

zespół radykalnych teorii krytycznych, które w skrajnej postaci budują wizję społeczeństwa bez szkoły, ujawnia on krytyczny stosunek do organizacji społecznych sterujących formalną edukacją; zwolennicy tej wersji pajdocentryzmu postulują „odszkolnienie” społeczeństwa, a procesy edukacyjne rozumieją jako wyzwalanie jednostek spod przemocą narzuconego przez społeczeństwo, opartego na nierównościach, status quo.

pajdocentryzm w wersji interpretatywistycznej (zorientowany na regulację)

koncepcje, których twórcy próbują wniknąć w świat dziecka, rozpoznając znaczenia, jakie nadaje ono edukacyjnej codzienności; w tej wersji pajdocentryzmu ujawnia się tendencja do opisu i wyjaśniania świata edukacji bez uprzednio przyjętych założeń do analiz praktyki edukacyjnej w takim języku, w jakim ona przebiega.

didaskalocentryzm w wersji paradygmatu funkcjonalistycznego (zorientowany na regulację)

paradygmat, zgodnie z którym procesy edukacyjne są odbiciem społecznego status quo, nie służą one odkrywaniu nierówności społecznych, utrzymywaniu dominacji czy emancypacji.

didaskalocentryzm w wersji paradygmatu strukturalistycznego (zorientowany na radykalną zmianę)

paradygmat tworzony przez teorie krytyczne, które włączają praktykę edukacji w konflikty społeczne, czyniąc z niej narzędzie walki o dominację.

Paradygmat zbiór ogólnych i ostatecznych przesłanek w wyjaśnianiu jakiegoś obszaru rzeczywistości przyjętych w społeczności uczonych przedstawicieli danej dyscypliny naukowej, a następnie upowszechniony jako wzór myślenia w normalnych zbiorowościach użytkowników nauki.

Tezy filozofi pozytywnej: człowiek i jego życie to tylko element przyrody, we wszystkich dziedzinach trzeba posługiwać się metodami badań naukowych, wszystko rozwija się i zmienia, ale dąży ku postępowi,

dążenie do szczęścia osobistego jest najwyższym dobrem i głównym motorem postępowania ludzkiego,  celem działania jednostki winien być pożytek przynoszony społeczeństwu, a to zazwyczaj równoznaczne jest z osiąganiem szczęścia osobistego. Pomimo szeregu przemian w orientacji pozytywistycznej, możemy wskazać pewne podstawowe cechy tej orientacji i uznać, że wskaźnikami wpisywania się myślenia o edukacji i oświacie w nurt orientacji pozytywistycznej są:

- Hierarchizowanie różnych typów wiedzy o edukacji oraz przypisywanie najwyższej wartości i mocy sprawczej wiedzy naukowej

- Uznawanie, że najwartościowszym typem wiedzy o edukacji są twierdzenia formułowane w wyniku przeprowadzenia badań możliwie najwierniej respektujących reguły metodologii badań empirycznych

- Szczególne przywiązanie do badań ilościowych

- Głębokie przekonanie o tym, że wiedza o faktach edukacyjnych i oświatowych umożliwia nie tylko racjonalne przewidywanie zdarzeń, ale też uruchamia odpowiednie działania jednostek i grup społecznych, tzn. istnieje bezpośredni związek twierdzeń i teorii pedagogicznych z praktyką edukacyjną i oświatową.

- Przyjęcie, że zadaniem pedagogiki jest tworzenie projektów edukacyjnych i oświatowych

- Postulowanie, że postęp w praktyce edukacyjnej i oświatowej polega na coraz lepszym i skuteczniejszym kontrolowaniu wszystkich procesów edukacyjnych

- Propagowanie, że pedagodzy w projektowaniu pedagogii powinni wykorzystywać  wyniki badań empirycznych nie tylko własnej dyscypliny naukowej. Szczególnym uznaniem w projektowaniu skutecznych systemów działań edukacyjnych i oświatowych cieszą się twierdzenia i teorie psychologiczne

Główną tezą programu empiriokrytycyzmu było podanie jasnych kryteriów rozróżnienia wiedzy naukowej i nienaukowej i odrzucenie jako nienaukowych wszelkich rozważań metafizycznych, tj. nie opartych na doświadczeniu.