
Modele pielęgnowania notatki
model pielęgnowania
FILOZOFIA PIELĘGNIARSTWA
Filozofia początkowo pojęcie oznaczające naukę, zajmującą się poznawaniem natury i prawdy ; w obecnym rozumieniu nauka wieloelementowa, zajmująca się próbą wyjaśnienia przyczyn i sensu bytu, miejscem człowieka we wszechświecie, teorią poznania, logiką i teorią wartości, estetyką i etyką.
Filozofia to słowo pochodzenia greckiego, oznaczające umiłowanie mądrości. Stanowi
ona bardzo szeroką dziedzinę najogólniejszych rozważań dotyczących natury/istoty oraz
struktury rzeczywistości, a także źródeł i możliwości ludzkiego poznania. Rozważania
filozoficzne skupiają się również wokół wartości, sensu życia oraz sposobów jego godnego
przeżywania (etyka).
Jednym z działów filozofii jest ontologia, tj. nauka zajmująca się ogólną teorią bytu,
charakterem i strukturą rzeczywistości. Swoistą część filozofii bytu stanowi filozofia
człowieka; odnosi się ona do określonej postaci bytu jaką jest człowiek. Ren właśnie dział
filozofii stanowi filozoficzną podstawę nauki i praktyki pielęgniarstwa. Przedmiotem
rozważań filozofii człowieka są między innymi takie pytania:
• jaka jest natura i istota człowieka i jego sposób istnienia?
• jaką pozycję zajmuje człowiek wśród bytów istniejących?
• co warunkuje jego pozycję w świecie? Itd.
Człowiek jako istota pytająca, ujawnia się zwłaszcza w tzw. pytaniach egzystencjalnych.
Pytania te pojawiają się u wszystkich ludzi myślących, dotyczą ludzkiej egzystencji i
struktury człowieka.
Od lat 50 XX wieku zaczęły powstawać teoretyczne koncepcje pielęgniarstwa
(nazywane również koncepcjami, modelami, teoriami, teoretycznymi ramami pielęgniarstwa).
W opracowaniach tych brakowało jednak rozróżnienia pomiędzy teoriami o charakterze
filozoficznym, a więc nie testowanymi praktycznie, z tymi, które wymagają sprawdzenia w
praktyce. Nie były one także poddawane koniecznym studiom, analizom i krytycznej ocenie.
We wszystkich wielkich modelach pielęgniarstwa wskazywano na cztery podstawowe
fenomeny pielęgniarstwa: osoba/człowiek, zdrowie, środowisko, pielęgniarstwo.
Pielęgniarstwo to unikatowa autonomiczna działalność w krajowych
systemach ochrony zdrowia, mająca na celu przez swoiste czynności prewencyjne,
terapeutyczno-pielęgnacyjne i edukacyjno-promocyjne przyczynić się do dobrostanu
zdrowotnego jednostek i społeczeństw.
Funkcje szeroko rozumianych podstaw teoretycznych w pielęgniarstwie, można
uogólnić do:
● podsumowywania wiedzy z zakresu pielęgniarstwa i dostarczania podstaw do
interpretowania obserwacji i faktów istotnych dla pielęgniarstwa;
● pogłębiania fenomenu interesującego naukę o pielęgnowaniu;
● zastosowania teorii pielęgniarstwa w praktyce pielęgniarskiej w celu przewidywania i
wyjaśniania wpływu na proces zdrowienia człowieka poprzez opiekę pielęgniarską;
● dostarczania dowodów na poprawność bądź braki w ujęciu fenomenu pielęgniarstwa;
● tworzenia nowych rozwiązań teoretycznych poprzez analizowanie i kojarzenie
rezultatów badań w jedną całość, co określane jest mianem kumulatywności wiedzy
naukowej.
Na temat funkcji teorii w nauce wypowiada się wieku teoretyków, natomiast
szczególnie adekwatne dla potrzeb pielęgniarstwa wydaje się stwierdzenie Pasteura:
“ Praktyka bez teorii jest jedynie rutyną, tylko teoria może przynieść i rozwinąć ducha
inwencji”.
Teorie pielęgniarstwa zostały uporządkowane w oparciu o powszechnie uznawane zasady typologii w klasyfikacje:
1. Ze względu na zasięg stosowania teorii w praktyce pielęgniarstwa wyróżniono:
● teorie szerokiego zasięgu,
● teorie średniego zasięgu,
● teorie lokalne
2. Ze względu na poziom ustrukturalizowania teorii wyodrębniono:
● filozofie,
● modele koncepcyjne,
● teorie,
To tylko początek pliku. Cały plik zajmuje 2.32 MB. Pobierz całą treść w pliku.
Komentarze (0)