leczenie odleżyn notatki

LECZENIE ODLEŻYN

Odleżyna to martwica tkanek powstała w wyniku nieprawidłowego ukrwienia spowodowana ich uciskiem. Odleżyna powstaje głównie jako efekt 2 procesów: zamknięcia światła naczyń krwionośnych przez ciśnienie działające z zewnątrz i śródnabłonkowych uszkodzeń w mikrokrążeniu przez siły ścinające . Bardzo często dołącza się do tych procesów również tarcie, bezpośrednio uszkadzające skórę. W patogenezie odleżyn jest obecnie jasne, że ważne jest zarówno długotrwałe działanie niskiego ciśnienia, jak i nawet krótkotrwałe działanie wysokich ciśnień . Stan ten może dotyczyć wszystkich warstw skóry oraz tkanki podskórnej, mięśni i kości .

Nowoczesna strategia postępowania z odleżynami składa się z 3 głównych elementów:

1.ocena ryzyka zagrożenia powstania odleżyn,

2.wprowadzenie właściwego systemu profilaktyki u pacjentów z

rozpoznanym zagrożeniem,

3.właściwe leczenie rany odleżynowej.

Działania profilaktyczne to działania prowadzące do obniżenia  ryzyka powstania odleżyn, a po ich pojawieniu się stworzenie odpowiednich warunków do gojenia. Rodzaj działań zależy od indywidualnych predyspozycji pacjenta oraz od sprzętu, jakim dysponujemy.

Planując działania profilaktyczne, należy uwzględnić:

wpływ na aktywność chorego,

uświadomienie konieczności zmiany pozycji,

dobrą kontrolę objawów (ból, duszność, przykurcze),

stabilizację pozycji chorego przy pomocy odpowiednich podpórek,

regularną zmianę pozycji,

zapewnienie dostępu powietrza (eliminacja gumowych lub plastikowych podkładów),

obserwację stanu skóry,

unikanie urazów, np. stosowanie specjalnych technik podczas zmiany pozycji,

odpowiednią bieliznę pościelową i osobistą (bez szwów, zgrubień itd.),

krótko przycięte paznokcie,

jednorazowe kaczki i baseny.

Bardzo ważnym elementem profilaktyki jest szczególnie troskliwa pielęgnacja skóry. Konieczne jest stosowanie materaców przeciwodleżynowych .Leczenia zachowawczego odleżyn powinno one być stosowane we wczesnym okresie zaawansowania odleżyny I, II lub II stopniu. Odleżyny głębokie w miarę możliwości powinny być leczone operacyjnie.

5-cio stopniowy podział wg. Torrance,a:

 stopień I -blednące zaczerwienienie - reaktywne  przekrwienie  i zaczerwienienie w odpowiedzi na działające ciśnienie. Lekki ucisk palcem powoduje zblednięcie zaczerwienienia co wskazuje, że mikrokrążenie jest jeszcze nieuszkodzone.
 

 
   stopień II - nieblednące zaczerwienienie - rumień utrzymuje się po zniesieniu ucisku. Spowodowane jest uszkodzeniem mikrokrążenia, zapaleniem i obrzękiem tkanek. Może pojawić się powierzchniowy obrzęk i uszkodzenia naskórka i  pęcherze. Zwykle towarzyszy  temu  ból.  
 

                                                   
  stopień III - uszkodzenie  pełnej grubości  skóry do granicy  z  tkanką  podskórną.

Brzegi  rany  są  dobrze  odgraniczone,  otoczone  obrzękiem  i rumieniem. Dno rany jest wypełnione czerwoną ziarniną lub żółtymi     masami rozpadających się tkanek.

  stopień IV - uszkodzenie obejmuje również tkankę podskórną. Martwica tkanki tłuszczowej  spowodowana  jest  zapaleniem  i  zakrzepicą  małych naczyń. Brzeg odleżyny jest zwykle dobrze odgraniczony, lecz martwica może także dotyczyć tkanek otaczających. Dno może być pokryte czarną martwicą.
 

 

  stopień V -  zaawansowana martwica rozpościera się do powięzi i mięśni. Zniszczenie może także obejmować stawy i kości. Powstają jamy     mogące się komunikować między sobą. W ranie znajdują się rozpadające masy tkanek i czarna martwica.

 

Opatrunek powinien być:

1.  utrzymywać wysoką wilgotność pomiędzy nim a raną,
2.  usuwać nadmiar wysięku  i toksycznych cząstek,    
3.  nie przylegać do rany,
4.  być nieprzepuszczalnym dla bakterii,
5.  pozwalać na prawidłową wymianę gazową,
6.  utrzymywać odpowiednią temperaturę bliską temperaturze ciała,
7.  być nietoksycznym i nie alergizujacym,
8.  być łatwym do wymiany i nie uszkadzać nowo powstałych tkanek.     

Produkowane obecnie na świecie opatrunki można podzielić na siedem głównych grup:

1.  błony poliuretanowe
2.  hydrokoloidy
3.  hydrożele
4.  gąbki poliuretanowe
5.  dekstranomery
6.  opatrunki alginianowe
7.  inne lub złożone

Rodzaje opatrunków

             

BŁONY PÓŁPRZEPUSZCZALNE	OpSite - Smith & Nephew   Tegaderm - 3M Bioclusive - Johnson & Johnson