historia wychowania notatki

HISTORIA WYCHOWANIA
    Oświata w wiekach średnich
    Karol Wielki i jego podejście do oświaty
    miał sprawować władzę kościół nad oświatą
    oświata jako konieczność rozwoju świata
    konieczna edukacja
    sam uczył się: łowiectwa, muzyki, 7 sztuk wyzwolonych
    szkoła pałacowa: jego córki i dwór nauczał Alkwin
    7 sztuk wyzwolonych
    trivium – gramatyka, retoryka (czytanie), dialektyka (logika)
    quadrivium – arytmetyka (matematyka), geometria (przestrzenne widzenie), astronomia (kalendarz), muzyka (psalmy)
    Typy szkół: (zarządzał: arcybiskup gnieźnieński, sobory watykańskie)
    parafialne (najniższy stopień; zarządzał proboszcz)
    katedralne (jak uniwersytety)
    kolegiackie
    uniwersytety
    klasztorne (reguła św. Benedykta; chłopcy posyłani do klasztorów na zawsze)
Oparte na życiu w ascezie, 7 sztukach wyzwolonych, nauczanie pamięciowe, karność, j. łaciński
    św. Boecjusz scholastyka = połączenie wiary + wiedzy
    Karność w średniowieczu
    rózgi i bat na porządku dziennym kary fizyczne bez względu na stan
    Stanowość wychowania
    chłopi– brak edukacji – jedynie z ojca na syna, miał być posłuszny
    mieszczaństwo – wychowanie w terminie (chłopcy uczyli się pod okiem opiekuna rzemiosł)
    rycerstwo – wierność Panu, Bogu i damie serca (paź giermek rycerz)
    Na temat wychowania kobiet (Konrad z Byczyny)
    zajmować się domem
    pracowite
    małomówne
    nie chodzić zbyt często na spacery

    Europejska myśl pedagogiczna (XV-XVI w.)
    Erazm z Rotterdamu
    „Pochwała głupoty” – krytyka głupoty księży i scholastyki
    przeciwnik kar fizycznych
    wielka rola wychowania domowego
    autor podręczników uniwersyteckich
    zwolennicy wychowania moralnego i zdobywania wiedzy w j. narodowym
    przeciwko stanowości
    kształcenie kobiet – nie potrzebują wykształcenia wyższego
    Tomasz Morus
    „Utopia” jako wizja szczęśliwego i idealnego państwa
    każdy powinien pracować (rolnictwo i wybrane przez siebie rzemiosło), gdyż to prowadzi do szczęścia
    był przeciwko metodzie pamięciowej i uzależnieniu szkoły od kościoła
    zwolennik wychowania domowego
    był za: edukacją kobiet, bezpłatną nauką w języku narodowym
    Andrzej Frycz Modrzewski
    „O poprawie Rzeczpospolitej” – krytyka szlachty, uważał, że stanowość nie powinna być dziedziczona tylko uznawana poprzez zasługi
    samorząd szkolny i stypendia
    zwracał uwagę na otoczenie podczas wychowywania: rodzice powinny posługiwać się przy dziecku poprawną polszczyzną
    każdy bez względu na stan powinien uczyć się wybranego rzemiosła
    przeciwnik kar fizycznych
    Erazm Gliczner Skrzetuski
    autor pierwszego poradnika dla rodziców jak wychowywać dzieci
    przeciwko wychowaniu domowemu
    za karami fizycznymi
    wychowanie moralne i religijne
    Mikołaj Rej
    za stanowością
    wychowanie patriotyczne
    nauka powinna być stopniowa
    lepiej uczyć się poprzez rozmowy z osobami starszymi niż z książek
    chciał odejść od nauczania pamięciowego
    Sebastian Petrycy z Pilzy
    przetłumaczył dzieła Arystotelesa nazywając je „Przydatki”
    ważna rola wychowania fizycznego i moralnego
    za stanowością
    nie kształcić kobiet
    duża rola wychowania domowego
    Łukasz Górnicki
    „Dworzanin polski” – wizja idealnego dworzanina, powinien odznaczać się m.in. walecznością, honorem, odwagą

    Wpływ reformacji na oświatę i wychowanie w Europie i w Polsce (XVI w.)
    Marcin Luter
    w 1517 roku przybił 95 tez na drzwiach kościoła w Wittenberdze, gdzie potępiał zachowanie kościoła
    uważał, że kościół powinien być dla wszystkich bez względu na stan
    wraz ze swoim buntem pociągnął za sobą ludność, głównie dlatego, że obiecywał coś wszystkim stanom
    początkowo szkolnictwo opierał tylko i wyłącznie na Biblii
    odrzucał dawne metody, sposoby nauczania i podręczniki przez co doprowadził do upadku szkolnictwa i uniwersytetów w Niemczech
    po czasie opiekę nad szkołą powierzył książętom
    nauczanie „Małego katechizmu” (swojego dzieła) było tylko w najwyższych klasach
    wymagała od ludu: wierności, pokory, posłuszeństwa
    w szkołach luterańskich państwo miało zmuszać rodziców do tego by kształcili swoje dzieci
    Filip Melanchton
    uczeń Lutra
    podciągnął szkolnictwo niemieckie z ruiny
    wprowadził reformę uniwersytetów
    zwany „Nauczycielem/ Wychowawcą Niemiec”
    interesował się kulturą starożytną (dzieła Cycerona)
    Jan Szturm
    otworzył gimnazjum w Sztrasburgu
    10 klas po 10 uczniów z DEKURIONAMI na czele
    wprowadził teatrzyki szkolne
    stypendia dla najzdolniejszych uczniów
    Szkoły:
    luterańskie
    kalwińskie
    program oparty na Janie Szturmie, lecz trochę zmieniony
    utrzymywane przez państwo, ale rządził kościół
    7 klas po 10 uczniów z DEKURIONAMI na czele
    nauczanie w języku narodowym dla dzieci mniej zdolnych
    szkoła w Pińczowie
    ariańskie
    założyciel Wojciech z Kalisza
    plan Szturma
    nauczano m. In. polityki i etyki świeckiej
    szkoła w Lewartowie i Rakowicach
    życie szkół w duchu religijnym
    Gimnazja humanistyczne w:
    Elblągu
    sławiło się na cały kraj, ściągało uczniów z zagranicy
    retoryka oparta na dziełach Cycerona
    założyciele Jan i Michał Mylius
    Jan Mylius utworzył dwie klasy : z j. niemieckim (dla Polaków i dzieci z za granicy) i j. polskim (dla dzieci niemieckich)
    uczęszczała tu razem szlachta i mieszczaństwo
    Gdańsku
    otworzono teatrzyki
    Collegium Medicum
    wzmianka o edukacji kobiet
    miało katedrę filozofii
    Toruniu
    system oparty na Janie Szturmie (10 klas po 10 uczniów)
    + 2 – letnie klasa wyższa co dało mu rangę GIMNZAJA AKADEMICKIEGO
    posiadało własną drukarnię i bibliotekę

    Nowe prądy w pedagogice europejskiej XII i XVIII wieku
    Jan Amos Komeński
    zwany ojcem pedagogiki nowożytnej
    wprowadził metodę poglądową, która polegała na obrazkach w podręcznikach, eksperymentach przyrodniczych, mapach
    autor Alfabetu obrazkowego
    przeciwnik kar fizycznych
    w „Wielkiej Dydaktyce” opisał swoje poglądy pedagogiczne
    jednolitość szkolnictwa
    szkoły powinny być otwierane w każdej miejscowości i powinni uczęszczać do niej wszyscy bez względu na stan, płeć , miejsce zamieszkania (IDEA PANSOFI)
    ważne otoczenie szkoły (boiska, przyroda)
    wychowanie fizyczne
    „Praktyka czyni mistrza” – lepsza praktyka niż teoria
    nauczyciel powinien pobudzić naturalną ciekawość ucznia przez: teatrzyki, nagrody, twórcze zabawy
    najpierw dzieci powinny opanować zagadnienie, a następnie mogą się uczyć go na pamięć
    Organizacja szkół
    Okres Dzieciństwa (0-6 r.ż.)
• Szkoła macierzysta : największy wpływ na wychowanie tutaj ma matka, higiena, hartowanie i ruch na świeżym powietrzu
cel: przygotowanie do nauki szkolnej
    Okres Chłopięctwa (6-12 r. ż)
• szkoła elementarna (z językiem ojczystym): jednolita, powinna być we wszystkich wsiach i miastach oraz powinny się tu uczyć chłopcy i dziewczęta
    Okres młodzieńczości (12-18 r.ż.)
• szkoła języka łacińskiego ; powinni do niej uczęszczać wszyscy chłopcy, którzy chcą rozwijać swój umysł, 4 języki: narodowy, łacina, greka i hebrajski, nauczanie dostosowanego na te czasy trivium i quadrivium
    Okres dojrzewającej męskości (18-24 r.ż)
• akademia ; powinni tu uczęszczać wszyscy chłopcy, którzy chcą być uczonymi – po akademii powinni oni podróżować po świecie

    Gimnazjum Opalińskich w Sierakowicach
    oparte na metodach ped. Komeńskiego
 ...