
czasownik notatki
fleksja, paradygmat, formy czasownika
ocena: 4.0, 3
Poniżej zobaczysz niesformatowany początek pliku. Cały plik zajmuje 83,50 kB.
Fleksja czasownika
Koniugacja – ogół form czasownika.
Kategorie werbalne: osoba, czas, tryb, strona, aspekt; Czasownik odmienia się także przez liczby i rodzaje, jednak te kategorie nie są charakterystyczne wyłącznie dla czasownika.
Predykacja – czasownik w zdaniu pełni funkcję orzeczenia
Paradygmat czasownika
W skład paradygmatu czasownika wchodzą:
formy osobowe, czyli te, dla których można ustalić osobę, in. określone;
formy bezokolicznika; bezokolicznik to reprezentant danego leksemu, in. forma nieokreślona co do osoby, liczby, rodzaju i czasu;
formy imiesłowów nieodmiennych – czyli imiesłowy przysłówkowe (imiesłowy przymiotnikowe wyłączono z paradygmatu czasownika, obecnie przynależą do grupy przymiotników);
formy nieosobowe czasowników zakończone na – no, - to;
do klasy czasowników włącza się także takie leksemy nieodmienne, jak: trzeba, można, należy, warto, wolno, wiadomo, niepodobna; należy traktować je jak czasowniki nieodmienne. Nazywamy je czasownikami niewłaściwymi.
do klasy czasowników niewłaściwych należą także czasowniki: widać, słychać, czuć.
Kontekstowo czasownikami stają się takie rzeczowniki, jak: żal, gniew, wstyd, czas, np. Żal mi jej; Szkoda jej na to stanowisko. (By sprawdzić, czy dany wyraz jest w konkretnym przypadku czasownikiem, należy dodać cząstkę – by; bowiem jest ona właściwa tylko czasownikom, np. Szkoda by jej było na to stanowisko).
Wybrane formy czasownika
Bezokolicznik:
forma nieokreślona co do osoby, czasu, liczby i rodzaju;
wskazuje na czynności, ale nie ukazuje okoliczności
oparty jest na temacie czasu przeszłego
wykładnikiem morfologicznym bezokolicznika jest morfem – ć, dodawany do tematu czasownika (in. morfem fleksyjny, sufiks fleksyjny, cząstka). Nie jest to końcówka, bowiem wyraz nieodmienny nie może posiadać końcówki.
uogólniając, bezokolicznik zbudowany jest z rdzenia, przyrostka tematycznego oraz wykładnika morfo
Koniugacja – ogół form czasownika.
Kategorie werbalne: osoba, czas, tryb, strona, aspekt; Czasownik odmienia się także przez liczby i rodzaje, jednak te kategorie nie są charakterystyczne wyłącznie dla czasownika.
Predykacja – czasownik w zdaniu pełni funkcję orzeczenia
Paradygmat czasownika
W skład paradygmatu czasownika wchodzą:
formy osobowe, czyli te, dla których można ustalić osobę, in. określone;
formy bezokolicznika; bezokolicznik to reprezentant danego leksemu, in. forma nieokreślona co do osoby, liczby, rodzaju i czasu;
formy imiesłowów nieodmiennych – czyli imiesłowy przysłówkowe (imiesłowy przymiotnikowe wyłączono z paradygmatu czasownika, obecnie przynależą do grupy przymiotników);
formy nieosobowe czasowników zakończone na – no, - to;
do klasy czasowników włącza się także takie leksemy nieodmienne, jak: trzeba, można, należy, warto, wolno, wiadomo, niepodobna; należy traktować je jak czasowniki nieodmienne. Nazywamy je czasownikami niewłaściwymi.
do klasy czasowników niewłaściwych należą także czasowniki: widać, słychać, czuć.
Kontekstowo czasownikami stają się takie rzeczowniki, jak: żal, gniew, wstyd, czas, np. Żal mi jej; Szkoda jej na to stanowisko. (By sprawdzić, czy dany wyraz jest w konkretnym przypadku czasownikiem, należy dodać cząstkę – by; bowiem jest ona właściwa tylko czasownikom, np. Szkoda by jej było na to stanowisko).
Wybrane formy czasownika
Bezokolicznik:
forma nieokreślona co do osoby, czasu, liczby i rodzaju;
wskazuje na czynności, ale nie ukazuje okoliczności
oparty jest na temacie czasu przeszłego
wykładnikiem morfologicznym bezokolicznika jest morfem – ć, dodawany do tematu czasownika (in. morfem fleksyjny, sufiks fleksyjny, cząstka). Nie jest to końcówka, bowiem wyraz nieodmienny nie może posiadać końcówki.
uogólniając, bezokolicznik zbudowany jest z rdzenia, przyrostka tematycznego oraz wykładnika morfo
To tylko początek pliku. Cały plik zajmuje 83,50 kB. Pobierz całą treść w pliku.
Komentarze (0)